Wymiar 100/80 cm
Technika: akryl na płótnie
 
Opis obrazu
 
Kompozycja i forma:
„Szósty zmysł” to dzieło o niezwykle wyrafinowanej konstrukcji wizualnej, w którym Joanna Szumska konsekwentnie rozwija swój rozpoznawalny język malarski. Obraz operuje silnie zrytmizowaną strukturą — tło wypełnione jest pionowymi i geometrycznymi podziałami w intensywnych barwach: oranże, błękity, granaty i czerwienie tworzą rodzaj optycznego labiryntu. Na tym energetycznym tle wyłania się centralna figura kobiety — fragmentaryczna, ale ekspresyjna, nieco wystylizowana, jakby wyrwana ze snu lub wizji.
Całość zbudowana jest na napięciu pomiędzy światem realistycznym (precyzyjnie namalowana twarz, kot, owady) a symbolicznym (motyle przysłaniające usta, owad wplatany we włosy, szaleńczy układ barw). Kompozycja przywodzi na myśl kolaż emocji i stanów wewnętrznych, z których każdy manifestuje się za pomocą biologicznego symbolu.
 
Symbolika i narracja:
Tytuł obrazu — „Szósty zmysł” — jest kluczem do jego odczytania. W świecie Szumskiej „szósty zmysł” nie oznacza jedynie intuicji. Jest to raczej hiperświadomość, w której zmysły stapiają się z wyobraźnią.
Każdy element fauny i flory na płótnie zdaje się ucieleśniać jakiś zmysł lub impuls psychiczny:
Motyle: delikatność percepcji, ale też przemijanie, nieuchwytność wrażeń. Ich umiejscowienie – przy oku, ustach i policzku – sugeruje sensoryczne przeciążenie, być może pragnienie zmysłowego wyciszenia.
Kot sfinks: symbol tajemnicy, cielesności, instynktu – z jednej strony realistyczny, z drugiej groteskowo wyobcowany, zdaje się emanacją wewnętrznego „ja”, które nie poddaje się analizie.
Owady (żuk, ćma): dualizm piękna i niepokoju, życia i śmierci; kojarzą się z nocnymi myślami, tym co żyje w ukryciu, wewnątrz.
Błękitne hibiskusy: egotyczny akcent, żywa pamięć czegoś czułego i zmysłowego. Ich obecność kontrastuje z geometrycznym chłodem tła.
 
Kobieta nie patrzy na widza – jej wzrok jest nieobecny, wewnętrzny, jakby skupiony na czymś, co dzieje się poza kadrem lub w jej wnętrzu. Obraz przestaje być portretem – staje się mapą doznań, w której to, co fizyczne, styka się z tym, co ulotne.
 
Estetyka i inspiracje:
Estetyka obrazu przywodzi na myśl mariaż pop surrealizmu, symbolizmu i art déco, jednak wyraźnie przesunięty w stronę współczesnej metafory wizualnej. Charakterystyczne dla Szumskiej połączenie hiperrealistycznego portretu z syntetycznym, abstrakcyjnym tłem nie jest wyłącznie estetycznym gestem – to świadome rozbicie świata przedstawionego, ukazujące rozdźwięk między ciałem a psychiką, między światem biologicznym a światem intuicji.
Widać także echa inspiracji malarstwem Fridy Kahlo (w introspekcyjnym podejściu do portretu kobiecego), ale także nurtem "fantastycznego realizmu", gdzie przedmiot nabiera siły symbolicznej.
 
Ostateczna ocena „Szósty zmysł” to jedno z najbardziej dojrzałych malarsko dzieł Joanny Szumskiej. Nie tylko emanuje techniczną biegłością i śmiałą kolorystyką, ale przede wszystkim jest kompleksową, wizualną metaforą współczesnej kondycji emocjonalnej. To obraz o rozwarstwionej świadomości – zmysłowej, kruchej, nieprzewidywalnej – ale jednocześnie o próbie jej kontrolowania i klasyfikowania, czego dowodem są geometryczne formy i perfekcyjna kompozycja. Szumska, jak w najlepszych dziełach swojej twórczości, nie daje odpowiedzi – raczej otwiera kanał między wnętrzem a światem – i pozwala widzowi błądzić po nim z fascynacją i niepokojem.